Beeld meets Beweging Eerste graad
Bart Robijns (één les)
Context:
Werken ROND: De ruimte van onze dromen
Werken MET: Verf
Werken AAN: Kleur en contrast
Beginsituatie:
Er zitten 16 leerlingen in de klas. De leerkracht heeft voor elke leerling een potje met verf en een borstel voorzien. Indien mogelijk worden er 16 verschillende kleuren verf genomen. Op die manier kunnen de leerlingen op het einde van de les hun bijdrage in de verschillende werken nog eens waarnemen.
Ook voorziet de leerkracht 4 stukken wit tafelpapier van 4 m op 1,2 m (afgesneden van een rol van 1,2 m breed). Hij/zij plakt op elke muur een stuk tafelpapier (= een stuk ruimte).
Zowel de potjes verf als de borstels worden door de leerkracht verdeeld over de 4 stukken ruimte (4 potjes verf + borstels per stuk ruimte).
Doelen:
(Nieuwe) Leerplandoelen:
MUgr5 Inspelen op de muzische beleving van anderen: de uitvoerder of het publiek.
MUge1 De wisselwerking tussen muzisch beschouwen en creëren illustreren.
MUva1 Tot kwaliteitsvol muzisch samenspel komen.
Lesdoelen:
De leerlingen kunnen zich inleven in de muziek en deze inleving verwoorden met verf.
De leerlingen kunnen elkaars werk met respect behandelen.
Lesverloop:
Fase 1: Samen naar 'de ruimte'
De leerlingen staan allemaal in een cirkel. De leerkracht vraagt aan de leerlingen om hun ogen te sluiten. Hij/zij zet de muziek op.
Stap voor stap neemt de leerkracht de leerlingen mee in het (ruimte)verhaal.
- "Iedereen staat nu nog met zijn/haar voeten op de grond. Voel maar eens hoe stevig je voeten op de grond staan. Het lijkt wel of ze vastgezogen zijn aan de grond, zo stevig staan we op onze voeten.
- Maar stilaan verandert ons vast en veilig gevoel en voelt het alsof er iemand je naar boven wil trekken.
- Je ene voet komt al een keertje los van de grond. Nadien komt je andere voet al eens los tot op een bepaald moment dat je helemaal op je tippen moet staan om de grond nog te kunnen raken. Je lichaam strekt zich ook altijd maar verder en verder uit tot op het moment dat je los komt van de grond. Je zweeft!
- Het is een zalig gevoel. We voelen ons echt gelukkig! Waar zouden we naartoe zweven? We gaan hoger en hoger. En uiteindelijk komen we in de ruimte.
- Hier zijn we dan, allemaal samen in de ruimte... We willen wel eens wuiven naar elkaar (ook al zien we elkaar niet), maar dat gaat zo moeilijk. Alle bewegingen gaan hier zo traag.
- We proberen ook eens rond te stappen, maar net als bij onze handen bewegen onze voeten zo traag. We kunnen niet snel stappen. We maken een ruimtewandeling.
- Samen kijken we eens rond... Het is hier eigenlijk nogal donker... Wat zouden jullie ervan vinden om onze 'ruimte' eens wat meer kleur te geven..."
Fase 2: 'De ruimte' van onze dromen
2.1. Hun eigen ruimte
De leerkracht vraagt de leerlingen hun ogen opnieuw te openen. Nadien mogen ze zich verdelen over de 4 stukken ruimte (= 4 leerlingen per ruimte).
De leerkracht zegt tegen de leerlingen dat ze allemaal een specifieke kleur gekregen hebben om "De ruimte van hun dromen" te tekenen. Hij/zij vraagt aan de leerlingen om zich te verdelen over hun ruimte zodat iedereen een even groot stuk ruimte heeft. Nadien geeft de leerkracht verdere uitleg over de opdracht. Hij zegt dat ze straks een stukje muziek gaan horen en dat ze, op het gevoel dat ze bij deze muziek krijgen, hun ruimte mogen inkleuren. Iedereen interpreteert de muziek dus op zijn/haar manier. De leerkracht zegt ook dat iedereen onmiddellijk moet stoppen als de muziek stopt!
De leerkracht zet de muziek op.
2.2. De ruimte van hun buur
De leerkracht zegt tegen de leerlingen dat ze nu nog eens hetzelfde gaan doen, maar in plaats van aan hun eigen ruimte verder te werken vullen ze de ruimte van hun buur aan.
De leerkracht heeft voor deze stap een ander stukje muziek voorzien. Hij/zij zet de muziek op.
2.3. De ruimte van hun groep
De leerkracht zegt dat de kleuren nu al een beetje gemengd zijn, maar dat het nog kleurrijker kan. Hij/zij laat de leerlingen nu over de volledige ruimte van hun groep werken. De leerkracht maakt de leerlingen er nog maar eens attent op dat ze goed moeten luisteren naar de muziek.
De leerkracht heeft opnieuw een ander stukje muziek voorzien. Hij/zij zet de muziek op.
2.4. De volledige ruimte
De leerkracht zegt dat elke groep al een hele mooie ruimte heeft. Hij/zij vraagt aan de leerlingen of ze nog een stapje verder willen gaan en van alle ruimtes samen "De ruimte van onze dromen" te maken. De leerkracht zegt tegen de leerlingen dat ze zich tijdens het volgende nummer mogen verplaatsen doorheen de hele klas. Ze mogen op alle verschillende ruimtes hun interpretatie van de muziek prijsgeven. De leerkracht maakt de leerlingen er ook nog eens attent op dat ze zich nog altijd in de ruimte begeven en dat ze dus niet zo snel kunnen stappen...
De leerkracht heeft voor deze stap een iets langer stukje muziek voorzien omdat de leerlingen zich ook moeten verplaatsen tijdens het uitvoeren van hun opdracht. Hij/zij zet de muziek op.
Fase 3: Onze ruimte van onze dromen
De leerkracht vraagt om alle potjes met verf en borstel neer te zetten (onder de verschillende ruimtes) en opnieuw een cirkel te maken in het midden van de klas. Hij zet opnieuw het stukje muziek op van bij het begin van de les.
Bronnen:
Crul,K. (2015). Zeppelin, Didactiek voor muzische vorming. Kalmthout: Pelckmans.
https://zill.katholiekonderwijs.vlaanderen/#!/leerinhoud/MU
https://www.youtube.com/watch?v=yY1OJyaWBJ4
https://www.youtube.com/watch?v=LRLdhFVzqt4
https://www.youtube.com/watch?v=DBYjZTdrJlA
https://www.youtube.com/watch?v=S7GC3Iwlns8
https://www.youtube.com/watch?v=vHAvjaHtlMA